Hızlandırma, Hızlandıramama ve Hızlanmama

Hızlandırma

Girişimcilik ekosisteminde, “hızlandırma programı”, girişimciler için danışmanlık, mentorluk, teknik mentorluk, yatırım veya risk sermayesi, network, tanıtım vb. destekler sunan belirli süreli ve çoğunlukla dönemsel kuluçka programı olarak tanımlanmaktadır. Söz konusu programlar genellikle, 1 – 3 ay aralığında, girişimlerin yatırım almasını hedefleyen, yoğun teknik mentorluk(?) ve eğitim desteği sunan programlardır.

Amerika’da Paul Graham tarafından kurulan “Y Combinator” 2005 yılında dünyaya bu modeli getiren kurucu olarak bilinir. Girişimciler, bu hızlandırma programlarında, program süresi içerisinde, ürünleri ve özellikle teknik boyutu üzerinde yoğun olarak çalışmaktadır. Programlarda mentorlar ve yatırımcılar yer alır ve kabul edilen girişimler ile süreci görüşerek programı yürütürler. Programın sonundaki amaç, girişimcilerin yatırım almasıdır.

Globalde bu işlerin nasıl yürüdüğünü ve örneklerini @techsign’dan Reycan Çetin yazısında çok güzel açıklamış. https://www.techsign.com.tr/blog/start-uplar-icin-en-iyi-kulucka-merkezleri-ve-basvuru-sartlari

Hızlandıramama

Ülkemizde büyük çoğunluğu kuluçka merkezleri tarafından yürütülen hızlandırma programlarının tasarımı ve işleyişi ise biraz farklı. 

Literatür derki; “Kuluçka Merkezleri girişimcilerin en savunmasız olduğu ilk yıllarda fikirlerini ürüne dönüştürmeleri için teşvik etmekte, olgunlaşmalarına ve ticari firmalara dönüşmelerine yardımcı olur. Özellikle erken aşama girişimlerin hayatta kalmasını sağlamak hususunda önemli destekler sunmaktadır.” Fakat uygulama sonucunda, hızlandıramama, genel sonuç olarak karşımıza çıkıyor.

Kore’de bir telekomünikasyon firması ve yatırım fonunun yaptığı bir araştırma sonucuna göre  girişimcilerin maddi desteğin dışında, en önemli destek olarak gördükleri destek unsurunun  %25 oranla Mentorluk olduğu görülmüştür.

Fikirlerin “hızlı test” doğrulaması, “ilk müşterileri” bulma fırsatları, “tanıtım” desteği, “mobil veya web” destekleri gibi ve özellikle programı başarı ile tamamlayanlara “yatırım” yapma destekleri hızlandırma programlarının, girişimci tarafından en beklendik sonuçları olmalı. Tüm bunları yapabilmek için de hızlandırma programı içerisinde iyi ve çeşitli alanlardan gelen teknik ve iş mentorlerinin olması gerekiyor.

Özellikle kira geliri ile başabaşı yakalamayı hedefleyen kuluçka merkezi eski modellerinin yerine, kar amacı güden kuluçka merkezi yeni iş modellerinde, bu mekanizmalarının kurulmamış olması veya dışarıdan destek alınmıyor olması düşünülemez. 

Hızlandıramayan kuluçka merkezleri hızlandırma programları veya genel hızlandırma programları, girişimlere tohum yatırım sağlayamıyor, hisse veya opsiyon istiyor veya kolay erişilebilir girişimcilik eğitimlerini yatırım olarak görüyorlar.  Programların esnek olmaması, sürelerin uzun olması, çağrı esaslı olmaları ve evrak işlemlerinin hantallığı, girişimlerin pazar seçim mekanizmalarıyla karşılaşma süresini uzatma, başarısızlıkların maliyetini yükseltme, yatırımcıları ve akıllı yatırımları girişimcilere yönlendirememe gibi önemli eksiklikleri, girişimin hızına yetişemeyen programlara neden oluyor.

Hızlanmama

Kuluçka merkezi yapılanmaları, yeterli ve yetkin personel eksikliği ve pek çok neden, süreci yavaşlatırken, hızlanamayan girişimlerin tespiti ve yönlendirilmesi de bu noktada oldukça önemli. Özellikle pek çok ülkede yapılan çalışmalarda gözüken, kuluçkada kalma süresinin uzun olması girişimcinin kurum ile aidiyetini arttıran olumlu bir unsur olmasına karşın, girişimciyi yavaşlattığı ve tembelleştirdiği gerçeği unutulmamalıdır. 

Mentor geri beslemelerini alamamak, girişim analizlerinde oturmamış iş modeli yapı taşlarını revize etmemek, teknik tarafı koşturmaya fazla zaman harcamak, piyasanın kabul etmeyeceği değerlemeler ile ekosisteme karışmak, yatırıma hazır olmadan yatırımcı karşısına çıkmak, yanlış hızlandırma programı veya kuluçka merkezi seçmek, sürekli farklı bir hızlandırma programında yer almak ama ticarileşmemek, ödül geliri mutluluğu ile müşteriyi merkezden çıkartmak, teknik tarafı mükemmelleştirmeye odaklanmaktan iş tarafını ihmal etmek en temel hızlanmama nedenleri olarak sayılabilir.

Sonuç ve öneri olarak; her girişimi başvuru sonrasında girişim analizleri ile detaylı bir şekilde taramaya alan, girişime özel program içeriği oluşturan, sürdürülebilirlik ve akıllı şehircilik gibi temel odaklarının yanında genel başvurulara açık, Living Lab yurtdışı desteği ile global odaklı, belediye imkanları kapsamında ilk müşteri olma veya müşteri bulma desteği veren, iştirakler ve network ağı ile tohum yatırım yapan, in4startups mentor havuzunu kullanarak en geniş ve yetkin mentorleri girişimlerle eşleştiren (https://in4startups.com/tr/mentorlar), ürünler için uygulama alanı desteği veren vb. pek çok yeni ve eşsiz destekleri sunan BLL hızlandırma programlarını mutlaka takibe alın.

Yeni kuluçka merkezi yapılanması ile bu sene 10. Yılını kutlayan Başakşehir Living Lab, ekosisteme pozitif ivme kazandırmak için yeni iş modeli ve uygulamaları ile oldukça dikkat çekecek. https://basaksehir-livinglab.com/BLL/anasayfa/